Palihug basaha ang materyal sa leksyon sa ubos ug tubaga ang mga pangutana alang sa leksyon. Ayaw kalimti nga ilakip ang imong impormasyon sa pagkontak aron among marepaso ang imong mga tubag ug matubag ang imong mga komento o pangutana. Kon makahimo ka og labing menos 60%, makapadayon ka sa sunod nga leksyon. Kung dili, palihug ribyuha ang materyal ug sulayi pag-usab. Kinahanglan nimo nga mag-average labing menos 70% aron makapasar sa kurso. Makontak ka namo pinaagi sa email sulod sa pipila ka adlaw sa pagkadawat sa imong mga tubag.

Adto sa mga pagutana
(Use the English Version)

Jesus: Ang Tawo sa Biblia

Leksyon 2

Ang pagpangita sa kamatuoran sa Relihiyon karong adlawa

Sa mga niaging leksyon, atong nahisayran ang kaagi ug kahimtang sa Biblia ug ang mga interisadong panghitabo nga maoy naghulma sa Biblia sa paglabay sa mga adlaw. Magsugod kita karon sa atong leksyon sa pinaka importanting pangutana “Nganong kinahanglang kita nga magtuon sa Biblia?”.

Kadaghanan nato nahibalo na mahitungod sa Biblia ug ang espesyal nga istorya sa sulod niini. Nahibalo kita nga ang Biblia nagpaila kanato sa Diyos, ang Amahan, ug sa pagsabot sa iyang kina-iya, mga pamaagi, ug ang iyang espesyal nga plano para kanato. Ang Biblia pud ang nagsulti mahitungod sa iyang espesyal nga anak, si Jesus ug giunsa sa Diyos sa pagpadala niya sa kalibutan alang sa usa espesyal misyon sa pagluwas sa katawhan pinaagi sa iyang pagpakamatay sa krus. Sa Biblia pud nato nahisayran ang kaagi ug pagbuhat sa kalibutan. Apan, tingali ang pinaka importanting butang nga atong makat-onan gikan sa Biblia kay ang tubag sa Diyos sa mga nagunang nga pangutana sa kinabuhi ug pinaka importanti nga mga pangutana, “Asa man ko gikan?”, “Nganong ania man ako dinhi sa kalibutan?”, ug usa pud, “Asa man ako padulong?” kung wala kini matubag sa Biblia unsa kaha ang atong kahimtang karon?

Daghang katawhan karon nga wala nagtuo sa kaimportante sa Biblia. Nagtuo sila ang nga ang Biblia kay sama ra sa mga ordinaryo nga libro nga wala nangihanglan og paila. Sa atong nasayran sa niaging leksyon, sayon ra kaayo sa pagtan-aw kung unsa ka ordinaryo ang Biblia! Tungod kay daghang kontrobersya mahitungod niining butanga, atong dugangan ang atong pagimbestigar ug tan-awon nato kung unsa atong makita o masabatan.

Atong nadiskorehan nga adunay 40 nga gibana-bana nga nagsulat sa 66 ka libro sa Biblia, pero kining mga tawhana mao ba jud ang matuod nga nanag-iya sa libro nga ilang gi-sulat? Atong tan-awon kung unsay nahisulat sa Biblia bahin niining butanga.

Magsugod kita sa pagpangita pina-agi pagtan-aw kung giunsa ni Jesus pinaagi sa iyang kaugalingon ug iyang kaugalingong pagbuot. (palihug sa pagbasa Mateo 28:18.)1 Palihug bantayi kung giunsa paghatag sa tanang awtoridad kaniya sa langit ug sa yuta. Samtang naa pa si Jesus sa kalibutan nagsugod siya sa pag anam-anam ug pagpakita sa pagtulon-an nga atong giila karon nga Bag-ong Kasabotan o Testamento. Ang upat nga nag-una nga libro, mao ni ang atong gi-ila nga mga ebanghelyo mahitungod kang Kristo (“Maayong Balita”) nga naghisgot sa iyang mga gi-pangbuhat ug mga gipangtudlo. Kinahanglan nato tumanon ang gipangtudlo ni Jesus kay ang iyang gipangtudlo nadawat niya sa iyang Amahan sa langit ug napasa kini diri kanato. (Aron sa mas masabtan nato og maayo, palihug basaha kung unsa ang gisulti ni Jesus mahitungod sa iyang gipangtudlo sa Juan 7:16-17; 8:28-29; 12:48-49; ug 14:10-11.) Nabantayan ba ninyo kung gi-unsa ni Jesus sa pag-tudlo nga siya wala awtoridad sa iyang kaugalingon, apan ang tanan nga iyang gi-buhat ug gipangtudlo kay nagikan sa kung unsay gusto sa iyang Amahan? Ang awtoridad nga nagpaluyo sa buhat ug gipangtudlo ni Jesus kay pirmi sa amahan.

Karon mo adto kita sa 2 Timoteo 3:16-17. Kasagaran sa atong mabasa kay sama niini, “ANG TIBUOK NGA KASULATAN2 GISULAT PINAAGI SA GAHUM SA Diyos.” Kung naka hinomdom kamo sa mga niaging leksyon, imong mahinumduman kung gi-unsa paghisgot ang Bag-ong kasabotan gisulat kini pina-agi sa griyego nga pinolungan. Sa besikolo 16 sa atong gibasa, ang kasagaran nga gi gamit nga pulong sa ininglis nga Biblia kay “Inspired o Gidasig” pero sa griyego nga pinolungan kini nagsulti sa literar nga pagsulti nga “Ang tibuok kasulatan kay Gininhawa sa Diyos”. Ang bout ipasabot aning pulonga nga ang Biblia naggikan sa Diyos ug dili sa Tawo.

Kini usa ka importanti nga punto kay kini naggikan sa Diyos ug kining kasulatan usa ka mapuslanon nga instruminto para kanato! Ang nagsulat ani kay nagpadayun sa paghuna-huna sa paglista sa gamit sa kasulatan. Una iyang gihisgutan nga gamit kini sa pagtudlo sa kama-tuoran3. Dayun naghisgut pud siya sa pagbadlong usa ka pulong nga nagpakita kanato sa unsay sayup nga atong nabuhat sa kalibutan ug sa pagpamatuod sa sayup nga natudlo. Sunod, naghisgut siya nga kini gamit sa pagtul-id o pagsakto sa sayup- nagpasabut nga atong usbon ang sayup sa pagbuhat ug sakto ug sa pagtabang sa pag-improbar sa ilang kaugalingon. Sunod, iyang gihisgutan ang pagtudlo sa kamatuoran o pagdisiplina. Pagkahuman niya sa iyang lista, gitapus niya sa pagpakita ani tanang butang nga matuod sa usa katuyoan, “aron nga ang tawo nga nagalagad sa Diyos maandam ug makumpleto sa pagbuhat sa tanang maayong butang” busa kung ato i-usa ang tanan atong makita nga ang Biblia gikan sa Diyos, ug kini mapuslanon para kanato, ug kung naa ni kanato kitamakumpleto sa pag-alagad sa Diyos! palihug ayaw kalimti nga ang rason nga kining tanan makatabng sa atong kinabuhi kay ang Biblia naggikan sa Diyos ug dili sa tawo!

Sa samang ideya makita pud kini sa 2 Pedro 1:20-21. Ang ilang gihisgutan diri kay mahitungod sa pulong nga “propesiya”. Sa dihang maghisgut nagani ang Biblia mahitungod sa usa ka propesiya, adunay nagkalahi-lahing kahulogan labi nasa atong kadaghanan nga naghuna-huna kung kita makadungog ani nga pulong karon. Kung kita makadungog ani nga pulong, ato dayun mahuna-hunaan nga adunay motag-na sa atong uma-abot nga adlaw. “Propesiya”, ingon sa kung gi-unsa paggamit sa Biblia, kini yano nga nagpasabot sa “usa ka mensahe nga naggikan sa laing tawo”. Kani nga minsahe kasagaran adunay tawo nga maghatud isip usa ka “representante”. Ang Biblia naghisgot aning representante isip usa ka “propeta”. Busa, ang usa ka propeta kay usa ka sipmli nga tawo nga nagdala og mensahe nga naggikan sa laing tawo. Importante nga hinunduman nga dili sila pwede magtumo-tumo sa ilang kaugalingon nga mensahe. Nadawat nila ang mensahe. Sila magasulti ra sa kung unsa ilang nadawat! Kini sama ra sa situasyon sa usa ka “representante” (Press Secretary) sa Presidente sa nasud. Ang trabaho sa usa ka representante kay ang pasulti sa kung unsay mensahe sa Presidente sa katawhan. Siya wala'y katungod nga magbuhat-buhat sa iyang kaugalingong mensahe. Kung unsay isuliti sa Presidente mao pud ang iyang isulti sa katawhan.

Ang gustong ipasabut ni Pedro sa atong gibasa karon. Siya nag-ingon nga ang “nahasulat nga propesiya”(ang iyang gipasabot pwede magamit sa pa-agi sa pagsulat o pagsulti) wala magagikan sa resulta sa kagalingong kagustohan sa usa ka propeta sa kung unsa iyang isulti. Dayun iyang gipasabot nga ang Diyos (pina-agi sa Balaang Ispirito) naggiya sa panghuna-huna sa propeta ug iyang gihatag ang mensaha nga gusto niyang ipasulti ug ipasulat. Busa, kung kita magabasa sa nahasulat nga mensahe gikan sa Diyos karon, kita dili jud magbasa anih dayun magsulti o magtudlo kung unsay gipasabot ani sumala sa atong kaugaling opinyon. Kinahanglan kini atong tun-an ug pag-ayo hangtod atong masabtan kung unsay gustong ipasabot sa Diyos sa iyang gisulti ug human anah diha pakita magsugod sa pagsulti ug pagtudlo sa uban. Dili jud pwede nga atong itudlo kung unsay atong opinyon puli sa orihinal nga mensahe gikan sa Diyos!

Gigamit sa Diyos ang mga propeta sama sa atong pag-gamit sa mga gamit sa pagsulat sama usa ka lapis o ballpen kada adlaw! Bisan tuod ato masulti nga adunay 40 kapin ka tawo nga nagsulat sa mga libro sa Biblia, pero usa ra ang tunood nga awtor o nanag-iya sa minsahe sa Biblia ug kana mao ang atong Diyos! Gibuhat niya ang iyang minsahe ug gibutang sa utok o huna-huna sa mga propeta, nga maoy naghatag, nagsulti, ug nagsulat ngadto sa katawhan. Sa pagsabot sa kung unsa pagka-possible sa paglabay sa 1500 ka tuig, 40 kabouk nga nagsulat, naggamit ug lain-lain nga punolungan, sa nagkalaing-lain nga lugar, apan wala jud sila'y kontradiksyon o nagkasumpaki sa ilang gi-pangsulat!

Diyos

Bisan pa gani nga dahan kaayo nga tawo nga nagsulat ug nagtudlo sa kaning libroha pero usa ra ang gigikanan sa minsahe!

Down arrow
Balaang Espirito

Gibuhat niya ang iyang minsahe ug gibutang sa utok o huna-huna sa mga propeta pina-agi sa Balaang Ispirito.

Down arrow
Ang Katawhan

Gigamit sa Diyos ang nagkaliang-lain katawhan aron sa pagsulat sa iyang mensahe, pero dili jud sila ang nagbuhat sa ilang gipangtudlo sa Biblia. Sila ang “representante” ug nagpasa sa kung unsa ilang nadawat gikan sa Ginoo.

Down arrow
Ang Biblia

Ang resulta ani mao ang Biblia nga atong pagatun-an karon nga maoy libro nga naghisgot sa kumpletong mensahe sa Diyos. Ato kining tun-an para atong mahibaw-an kung unsay gusto sa Diyos para kanato.

Kini dili usa ka modernong tuo-tuo gikan kanamo. Adonay mga ebidensiya nga ang Kristohanon sa Bag-ong kasabotan nga nagdawat sa pagtuloan nga nagikan sa nagkalain-lain nga mga Apostoles ug wala nila gi-isip nga kini naggikan sa ilang mga magtutudlo o sa ilang kaugalingon nga huna-huna. palihug sa pagbasa sa 1 Tesalonica 2:13. Ang nagsulat ani kay nadayeg kanila kay sila mintuo nga ang ilang gipangtudlo naggikan jud sa Diyos ug mao kana kita karon magato-o pud nga ang Biblia kay mao ang pulong sa Diyos!

Ngano Nga Ang Biblia Gitunga Man Sa Duha Ka Bahin O Testamento?

Kini usa ka maayo ug importanti nga pangutana. Kadahanan nato kay naka-ila nah nga adonay Kara-ang Testamento ug Bag-ong Testamento sa sulod sa atong Biblia. Palihug sa pagkuha og Biblia ug pangitaa kung asa kini nabahin sa duha ka testamento. Nabantay ba nimo nga masbaga ang Kara-ang Testamento kaysa Bag-ong Testamento?Apan unsa man jud diay ang kahulogan sa pulong nga TESTAMENTO? kung mo tan-aw ka sa diksyonaryo, atong mahibaw-an nga ang testamento kay usa ka kasabotan sa duha o daghan nga katawhan. Ang pinaka ilado para kanato karon kay ang pulong nga “kontrata”. Kung aton ni siya gamitonkaron atong mahibaw-an nga adunay duha ka kontrata sa Biblia mao kini ang Kara-ang Kasabotan ug Bag-ong Kasabotan! Kini mao jud ang kahulogan sa pulong hangtod karon! Ang Biblia mao ang mensahe nga magpatin-aw o magtudlo sa daghang butang mahitungod sa kaning kasabotan nga atoh pud magamit sa mga umabot pa nga pagtuon.

Palihug sa pagbasa sa Hebreo 1:1-2 ug basaha kini ug pag-ayo. Mabasa nimo nga ang Diyos nakig-sulti sa katawhan. Ang nagsulat aning libroha naghisgot sa duha ka nagkalahi-lahi nga panahon, ug duha pud ka mensahi nga gikan sa Diyos, ug naggamit pud siya og nagkalahi-lahing propeta. Sa unang panahon sa Biblia ang Diyos nakig-isturya sa mga pipila ka katawhan nga maoy atong gitawag nga mga “katigulangan”4, ug ang Diyos nakig-isturya kanila pina-agi sa mga propeta nga maoy pulong nga gi-gamit sa nagsulat aning libroha. Dayon gi-kumpara sa nagsulat ang kala-inan sa duha ka panahon, sa “ulahing mga adlaw” nga sa samang panahon nga kini gisulat niya adto sa katawhan. Ang Diyos naggamit pud sa usa ka lahi nga propeta (nga mao si Jesus) ug gihatag sa Diyos ang iyang ika-duha nga mensahe pina-agi sa iyang anak.

Ang Biblia
"Ang Dios nakig-istorya sa Katawhan"
Duha ka Mensahe
Ang unang mensahe Ang ika-duhang mensahe
Sa karaang PANAHON Sa ulahing PANAHON
Pina-agi sa mga PROPETA Pina-agi sa iyang ANAK
Para sa mga Judio Para sa Tanan

Unsa man ang gipasabot niini? Kung atong nasab-tan ang nagsulat ani sa husto, kini nagpasabut nga naay duha ka nagkalahi-lahi nga mensahe sa Biblia gikan sa Diyos! Kaning duha ka mensahe lahi jud kaayo sa usag-usa. Hinaot nga nakatabang ang among ilustrasyon sa unsay gipasabot sa nagsuwat sa hebrohanon mahitungod niini.

Kung atong huna-hunaon sa kung unsa ang gisulti niini, atong mabantayan nga ang unang mensahe nga atong gitawag og “Karaang Kasabotan” ug kung atong nasab-tan kini sa husto, ang unang mensahe kay para sa mga hudio para sa karaang adlaw o kapanahunan. Ang Kaarang Kasabotan kay dili mao mensahe sa Diyos para kanato kay nipadayon siya sa pagsaysay sa ikaduhang mensahe kay kini para kanato ug kini mao ang bag-ong kasabotan ug kining mensahe makita sa gipangtudlo ni Jesus.

Dili ba kini interisado? Ayaw kabalaka kay daghang pa kita og tun-an mahitungod niini!

Sunod nga pangutana. "Kung ang pagtulun-an sa karaang kasabotan kay dili para kanato isip usa ka MENSAHE gikan sa Diyos, karon, nganong gi-apil man ang KARAANG kasabotan sulod sa atong Biblia?" Sa makausa atong pangitaon ang tubag niini sa sulod sa Biblia. Palihug sa pagpakli sa inyong Biblia ngadto sa Roma 15:4. Kini nga libro gisulat ngadto sa mga Kristiyano ug kini nagpasabot kanila sa daghang butang mahitungod sa ilang pagtuo. Ang nagsulat nagingon sa mga butang nga “nahisulat kani-adto”. Kung imong basahon ang gisulat sa tibook Kapitolo 15, imong makita nga iyang gihusgutan ang Karaang kasabotan kay mao raman ang nahibaloan nga nahisulat nah sa kadtong panahona ug kini ilang gikulikta ug gi-usa. Samatang ang Bag-ong Kasubutan kay anaa pero sa pamulong lamang ug wala pa kini masulat human milabay ang unang siglo (First Century). Busa ang iyang gipasabot sa pulong nga “nahisulat kani-adto” kay mao ang nahisgotan sa Karaang kasabotan. Unsa man ang iyang gisulti mahitungod sa “nahisulat kani-adto”? Gisultihan niya ang iyang mga magbabasa nga ang mga sinulat nga nahisulat sa Karaang Panahon gisulat ingon nga EHEMPLO alang sa pagtudlo kanato. Sa imong huna-huna, dili ba kini interesado kaayo? Miingon siya nga ang Daang Tugon Karaang Kasabutan alang usab sa mga Kristohanon isip panagingnan o ehemplo!

Sa 1 Corinto 10:6-12 imo mabasa ang pariha nga kahimtang ug pariha nga sitwasyon ang ilang gihisgutan. Bisan tuod pariha sila ug gihisgutan sa atong gibasa ganina, apan diri giklaro og pag-ayo. Ang nagsulat nagingon nga kita mahibalo kung nahimout ang Diyos kanato sa pagkumpara sa atong kinabuhi sa ehemplo sa tanang katawhan sa Karaang kasabotan. Kung atong buhaton ang samang butang nga ilang gibuhat, busa atoh pud madawat ang ilang nadawat nga tubag sa Diyos. Busa ang pinaka tumong o katuyoan sa Karaan kasabotan karon kay ang pagtudlo kanato sa ehemplo sa katawhan nga atong mabasa ug makita sa Biblia! Apan dili para kanato ang kasugoan nga nahisulat sa Karaang kasabotan. Ang Diyos naghatag og kasugoan nga para jud kanatong mga Kristiyano ug anaa kini sa ikaduha nga mensahe. Ang pagtuloan sa Bag-ong Kasabotan ni Jesus kay ang atong mga kasugoan gikan sa Diyos karon! Atong gamiton ang mga ehemplo nga nahitabo sa Karaang kasabotan, kung gi-unsa nila pagtuman SA ILANG MENSAHE, ingon sa pagkonsederar sa kung unsaon nato pagtuman sa kabubuon sa Diyos. Kung atong pilion ang samang butang nga ilang gibuhat ang resolta kay pariha gihapon!

Ang Biblia Ra Ba Jud Ang Atong Gikinihanglan?

Kini usa ka ilado ug importanti nga pangutana sa huna-huna sa mga istudyanti. Sa pagpangita sa tubag niining pangotanaha kinahanglan kita mangita balik sa kasaysayan sa Bag-ong Kasabotan nga mensahe aron kita maka pangita og pundasyon sa nasabtan sa mga nilabay nga leksyon; 2 Timoteo 3:17. Dira gi-saysay ang usa ka tawo nga nagkupot sa kasulatan(Biblia), “siya kumpleto nga ma-andam, kumpleto sa tanan butang sa pagbuhat ug maayong bulohaton.” Posible nga kini ang ilang gipasabot ngadto sa ilang gipangtudloan nga mga na-unang Kristiyano sa kapanahonan nga ang Bag-ong Kasabotan haduol nasa katapusan bahin niini ug sa pagsulat pud niini. Sa langhing bahin sa atong mga leksyon karon, atong nahisayran nga ang ikaduhang mensahe kay gipadala pina-agi ni Jesus kay siya ang anak sa Diyos ug nahisulat nga ang ika-duha nga mensahe ipadala sa Diyos pina-agi sa iyang Anak! Busa, ang kadaghanan sa mensahe nagdependi kang Jesus, ang tubag aning pangutana kay magagikan pud sa kinabuhi ug ang ang iyang gipangtudlo sa kasaysayan.

Sa pagkupara sa mga kasaysayan nga nilabay, atong makita ang detalye nga ato pud makita sa istorya sa kinabuhi ni Jesus, atong nasayran nga si Jesus natawo sa mga katuigan nga 4 ngadto sa 6 B.C.5 (palihug sa pagtan-aw sa ilustrasyon sa ubos.) Sa ingon ana ka mobu nga katuigan, gamay ra kaayo atong nahibaw-an sa iyang pagkabata ug paka-bata-on nga tuig. Nahibaw-an nato siya midako sama sa pa-agi sa kadaghanan nga mga bata sa iyang ka tuigan. Siya adunay mga ginikanan nga nagatiman kaniya ug nagdako siya sa trabaho sa iyang amahan nga usa ka panday. Ang Biblia nagsulti nga sa pagtung-tung niya og 30 anyos (Lukas 3:23) siya nagsugod og biyahi sa matag-lugar ug nagtudlo sa katawhan mahitungod sa Gingharian sa Diyos. Sa panahon sa iyang ikatulo nga tuig sa pagtudlo, siya gidakop sa mga Hudeo ug gilangsang sa krus. Apan, ang Biblia nagsulti nga si Jesus nabuhi o nabanhaw sa iyan lubnganan ug mibalik sa langit, nga kung asa siya karon, siya naghuwat sa panahon nga siya mobalik pag-usab sa pagnaog sa ikaduha nga higayon. Kung atong tan-awon pag-ayo sa kanang panahona atong makit-an ang pipila sa mga interisadong bersikulo mahitungod sa mensahe ni Jesus nga mao ang iyang paghatod sa kumpletong mensahe nga naggikan sa iyang Amahan.

Timeline

Palihug sa pag-pakli sa inyung Biblia ngadto sa Juan 16:12-15 ug basaha kini pag-ayo. Kung imo basahon ang tibook Kapitulo 16 si Jesus nakig-isturya sa iyang mga disipulo o tinun-an mahitungod sa iyang kamatayon ug pabalik sa langit. Ang tanan sa makausa nga higayon siya naghisgut og talagsaon kaayo nga pamulong. Iyang gisaysay nga bisan pa siya ang gipadala sa pagtuloan nga naggikan sa Diyos, siya dili makahimo sa paghatag sa tanang pagtuloan sa ikaduhang mensahe nga siya mismo. Grabi!

Apan, kung naka bantay mo kung gi-unsa ni Jesus pagpadayon sa pagpasabot nila human sa iyang pagbiya. Ang Diyos magpadala sa balaang espirito ngadto kanila, ug kanang espirito mao ang mag-giya kanila ngadto sa tanang kamatouran?6 Wala'y rason nga kita maglibog anih kay kung imo kini nga basahon sa orihinal nga griyego nga pinulongan gisaysay jud sa literal nga paagi nga ang espirito maoy mo-giya kanila, “sa tanang kamatuoran”7. Kini importante nga punto kay kasagaran sa katawhan karon nagasulti nga kini nga bersikulo sa Biblia nagtudlo nga kung unsay ipakita sa espirito kay mao ang kamatuoran (ingon nga binali sa bakak), pero ang gipasabot diri kay lahi kaayo. Si Jesus unang miingon nga ang mensahe dili kompleto sa dihang siya mobiya aron mobalik sa langit ug ang espirito maoy magdala sa kuwang nga bahin aron sa pagkumpleto sa ikaduhang mensahe nga nadawat deritso sa mga disipulo ug human nila madawat kining nahibilin nga bahin, unya ang ikaduhang mensahe makompleto. Palihug kung nakabantay mo nga gisaysay nga espirito dili magdala sa usa ka bag-o nga butang, hinoon, ang Espirito kay magkuha sa mensahe ni Jesus ug kini mao iyang ihatag kanila. Busa, atong nakat-unan nga usa sa mga nag-unang buhat sa Espiritu mao ang pagpadayon sa mensahe nga gisugdan ni Jesus ug kana nga buhat matapos sa higayon nga ang nahabilin nga bahin sa mensahe mahatud.

Ug sa wala magdugay human nga si Jesus naghisgot niini nga mga pamulong, siya gi patay, nabanhaw, ug nibalik sa langit. Kung mupakli ka sa libro sa Buhat 2 (Acts), atong mabasa ang pag-abot sa Balaang Espirito ngadto sa kinabuhi sa disipolo ni Jesus. Kini nga pag-abot maoy katumanan sa gisaad ni Jesus sa Juan 16 ug human pa niana sila miadto sa pagtudlo ug pagsangyaw sa kalibutan mahitungod sa mensahe ni Jesus. Mga 30 ka tuig ang nilabay usa sa iyang mga disipolo o tinun-an, nga si Apostol Pablo, samtang siya nagsulat ngadto sa usa ka batan-on nga misyonaryo, nga gipanganlan og Timoteo, nga mabasa sa 2 Timoteo 3:17, diri nagpakita nga ang usa katawo nga nagkupot sa kasulatan siya “kumpleto nga ma-andam, kumpleto sa tanan butang sa pagbuhat og maayong bulohaton”. Kung ang usa ka butang kumpleto na, naa paba kini kuwang? Alangan dili, ug diha atong masabot nga sa dihang nagsulat si Pablo niini ngadto kang Timoteo, bisan unsa nga kulang sa ikaduhang mensahe sa dihang mibiya si Jesus, gihatag na!

Mga Pasidaan!

(Kung imong tan-awon ang timeline sa niaging basahon, maka bantay ka sa ulahing bahin sa unang 100 ka tuig adunay marka nga nagingon og “PASIDAAN!” Kani nga bahin ang mopasabot anah.)

Sa paghinomdom sa 2 Timoteo 3:17, mangita kita og lain pa nga ebidensiya sa kani nga pagtuon, palihug sa pagbasa sa 1 Corinto 4:6. Kini nga libro kay usa ka mensahe nga gisulat ni Apostol Pablo ngadto sa grupo sa mga Kristiano nga nagpuyo sa Grego nga siyudad sa Corinto. Kung magsugod kasa una nga kapitulo sa Corinto, atong makita ang sitwasyon sa Corinto nga sila wala magkahiusa. Sukad sa kapitulo 2 hangtud sa 3, ang nagsulat ani kay nakig-rason sa iyang katawhan, nga nagsulti sa daghang paagi, nga sila kinahanglan magka-hiusa sa panghuna-huna ug sa ilang pagtuloan. Ang interisado nga bahin sa kapitulo 4 kay iyang gisumada sa katapusan niini isip sa pagtapos sa kani nga problima. Bantayi kung giunsa pagtambag sa nagsulat ngadto sa mga katawhan nga naglabot sa prinsipyo nga “ayaw pag-lapas sa kung unsay nahasulat nah”. Ang Diyos nakigsulti pinaagi sa iyang mga propeta sa Karaang Kasabutan ug karon nagpaila sa Bag-ong Kasabutan pinaagi kang Jesus ug sa iyang mga Apostoles. Gipasidan-an ni Pablo ang mga Kristiyanos nga nagpasigarbo sa ilang yutan-ong kaalam nga kinahanglan nila nga mobalik sa mga sinulat sa mga propeta ug apostoles tungod kay ang ilang garbo nahimong hinungdan sa pagkabahin-bahin, apan sa pulong sa Diyos adunay panaghiusa. Ingon man usab, kung gusto nato ang panaghiusa sa simbahan karon, kinahanglan nato talikdan ang atong yutan-on nga kaalam ug garbo ug "dili molapas sa nahisulat" sa Kasulatan.

Laing dapit sa Biblia nga atong pagabasahon anaa sa Galacia 1:3-9 nga makadugang sa atong pagtuon. Sa sinugdanan anih nga libro nga gisulat ngadto sa mga kristiano sa pipila ka lungsod nga dili kaayo layo sa usag-usa. Sa makausa ato pud mabantayan nga adunay problima diring dapita mahitungod sa panaghiusa. Basi sa imong mabasa, ang nagsulat ani nga libro nagsulti nga adunay nga katawhan nga mibisita sa pipila ka lugar (posible nga dili ra kini nga lugar ang ilang gibisita) nga nagusab sa orihinal nga pagtulon-an sa mga Kristiyano! Basi sa imong makita nga naglibog pud ang mga maayo nga Kristiyano sa aning mga pagtulon-an. Ang nagsulta nasulti ngadto sa nagbasa nga ayaw ninyo dawata kung ang ilang gipangtudlo kay dili mouyon o manag-sama sa orihinal nga pagtulon-an nga ilang nadawat sa dihang ang nagsulat ani unang mibisita kanila ug nagtudlo kanila maghitungod kang Jesus Kristo. Busa atong huna-hunaon pag-ayo bahin niini nga sitwasyon. Ang katawhan gihangyo sa nagsulat nga gamita ninyo ang orihinal nga pagtulon-an nga inyong nadawat ug ikompara ninyo sa nga bag-o nga butang nga inyung nadugan sa uban. Gisuli-tian sila nga away dawata ang bisan unsa nga wala mauyon sa orihinal nga pagtulon-an. Unsaon man paghangyu kanila sa pagbuhat aning mga butanga kung ang orihinal nga pagtulon-an dili pa kumpleto ug matuod? Mao ni ang gikinahanglan para mas masabtan nato kini pagaayo!

Atong pud idugang ang 2 Juan 9-11. Ang mga oras nga nilabay nga kini nasulat mga 10 naka tuig ang nilabay kaysa kadtung atong nahisugotan sa ibabaw ug kini nga sitwasyon sa mga Kristiyano kay makaguol kaayo ug maka-wa ug gana. Gawas sa mga paglutos, adonay halapad nga kalihukan sa katawhan nga nagangkon nga sila Kristiyano apan sila nagpakatag sa sayup nga pagtulon-an! Sa mobu kaayo nga sulat, si Apostol Juan8 nagsulat siya sa usa ka lig-on nga pasidaan mahitungod sa kung unsa ang “kamatuoran” ug “bakak” ug kung unsaun sa mga matuod magtutuo sa pagtubag ngadto sa mga wala gatudlo sa kamatuoran. Kung nakabantay mo kung gi-unsa niya pagsulti ang pagtulonan ni Kristo ug nagsulti siya nga kung si bisan-kinsa nga dili magpabilin nga masaligon sa kining pagtulon-an wala makabaton sa Diyos! Kung nakabantay mo nga siya nagdugang ug ikaduha nga pasidaan nga iyang gisaysay nga ang mga Kristiyano dili jud padayunon si bisan-kinsa nga dili magdala aning mga pagtuloan, ug kung imo silang padayunon sa imong panimalay ikaw makaambit sa ilahang mga daotang binuhatan! Busa, atong makita nga sa kaning panahuna, ang paghatud sa pagtulon-an nga lahi sa kang Kristo kay gi-ila nga daotang buhat. Ang gustong ipasabot ani nga sulat kay sama ra sa atong gipangbasa ganina. Ang mga nagbasa gidasig sa pagkompara sa kung unsa ang ilang madawat sa sinugdanan sa ilang pagtuo ngadto sa bisan unsa nga ila unyang madunggan gikan sa mga bag-ong mga magtutudlo. Kung adunay bisan unsa nga isulti aning mga bag-o nga madtutudlo unya kini lahi sa mga orihinal nga pagtulon-an mao nga sila gisultian sa pagbalibad sa ilang mga gipangtudlo labi nasa magtutudlo niini! Ang paagi nga kini mahimong posibli kung ang orihinal pagtulon-an nga ilang nadawat kay ang kumpleto nga pagtulon-an ni Kristo!

Kani nga mga bersikulo adonay pipila nga butang nga nagkaparihas.

  1. Ang kada usa nila nagpakita nga kaniadto adunay mga katawhan nga nag-angkon nga sila mga magtutuo apan gi-ila sa nagsulat nga isip usa ka “bakakon nga magtutudlo”-mga pagtulon-an nga lahi sa orihinal sa nadawat sa mga nagsulat sa Biblia!
  2. Ang kada usa nila nanghangyo sa mga nagbasa niini nga ayaw paglapas ug pagbiya sa tinuod nga pagtulon-an, nga nasulat na ug nailhan nasa mga naminaw nila. Sa lain nga pagpasabot ang ilang nadawat nga kamatuoran kay mao ilang gigamit nga “sukdanan” nga mao ang mohukom o pagtandi sa tanang umaabot nga pagtulon-an nga madawat sa mga katawhan. Ang bisan unsa nga dili magkapariha sa orihinal kay dili dawaton!
  3. Ang sulat sa Galacia ug 2 Juan nagsulti nga i-tunglo ang si bisan-kinsa nga nagtudlo sa mga butang nga lahi sa ilang “sumbanan”, ug sama ra pud ngadto sa mga nagdawat aning mga lahi nga pagtulon-an nga ilang gipasa-pasa sa matag lugar, ug sama ra pud sa bisan sa pagpadayun sa inyong balay aning mga magtutudlo sa mga bakak nga pagtulon-an.

Sa walay pagduhu-duha, kini usa jud ka seryoso butang! Palihug sa paghinomdom nga kining mga pasidaan mahimo ra nga posible ug masabtan sa mga orihinal nga nakadawat niini, ug ma-impluwensyahan sa pag-amping pag-ayo kung kini mga butanga gisulat sa ubos tinuod:

  1. Ang kumpleto nga tinuod nga pagtulon-an, o “ANG TANANG KAMATUORAN”, nga maoy gihisgutan ni Jesus sa kadtung gisaad niya sa Juan 16:13 kay nadawat nasa katawhan niadto nga kapanahunan.
  2. Ang mga pagtulon-an kay ilado na kaayo sa mga Kristiyano sa unang henrasyon. Ngano? Kay kining mga pagtulon-an kay gipangtudlo sa mga inila ug matuod nga magtutudlo nga miadto sa laing-lain nga lugar ug nagtudlo sa katawhan sa unsang paagi nga ikaw magkinabuhi nga Kristiyano.

Kung kini dili tinuod, ang kamatuoran dili pa kumpleto sa dihang nadawat sa Kristiyano ang mga sulat nga atong gibasa ganina, unsaon man nila pag-ila sa kalainan sa tinuod nga pagtulon-an ug dili-tinuod nga pagtulon-an? Ang usa ka bisita pwede magtudlo ug lahi sa orihinal nga ilang nadungan ug sayon ra sa pag-angkon nga sila “gigiyahan sa espiritu sama sa gisaad ni Jesus” ug mo pasabot sa katawhan nga sila naghatag ug BAG-ONG PAGTULON-AN gikan sa Diyos. Gikan sa atong mga gitun-an, atong makita nga kining mga panghitabo ngadto sa tanang mga Kristiyano sa tibuok kalibutan sakadtung panahon ug ang mga apostoles nabalaka sa mga problima ug sa paghatag sa mga pagsidaan mahitungod sa TINUOD NGA KAMATUORAN nga kini kumpleto na ug walay bisan kinsa nga maka-usab niini o sa paghunong sa pagsunod niini!

Ang Gi-Saad Sa Juan 16:12-15 Magamit O Mabuhat Ba Kini Sa atong Panahon Karon?

Samtang naghuna-huna ka niini, dunay usa ka importanti nga tumong nga dapat nato i-apil bahin sa atong makita sa mga panghitabo karon. Dahang mga relihiyoso nga grupo karon nga nagangkon sa pagdawat sa balaang giya, nalamdagan, o nahayagan gikan sa Diyos pina-agi sa Balang Espirito. Ang uban miabot pa jud ngadto sa punto sa pag-ingon nga ang usa katawo dili maksabot sa kamatuoran sa Biblia gawas kung sila gigiyahan sa Balaang Espirito. Kasagaran sa mga mi-akon niini nagsulti nga imo kini mabasa sa Biblia sama sa Juan 16:12-15 ug gamiton ang saad ni Jesus nga nagpamatuod sa ilang pag-akon sa balaang giya. Kasagaran sa imong madungog kay ang ilang pag-akon niinig giya mao ang rason nganong ikaw kinahanglan modawat sa ilang pagtulon-an ug pag-apil sa ilang grupo – kay sila nagtuo jud nga sila nakadawat sa direkta nga giya sa Diyos mismo!

Ang una nga dapat nato tan-awon niini kay kung ang saad ni Jesus nga iyang gisulti sa Juan 16 magamit o mabuhat ba sa atong panahon, unya kana nagpasabot nga ang mensahe nga gibilin ni Jesus nga wala pa mahuman ug nagpasabot nga hangtod sa atong panahon “wala pa kini mahuman”. Sayon ra ang rason niini. Si Jesus nagbuhat sa saad sa giya para usa ka katuyoan. Ang katuyoan kay aron ang iyang katawhan makadawat sa kulang nga sumpay nga pagtulon-an sa ikaduha nga mensahe nga wala niya mahatag sa personal kadtung anaa pa siya sa kalibutan. Padulong na siya mobiya ug ang mensahe wala pa mahuman. Iyang gisaad nga human sa iyang pagbiya, ang mensahe makumpleto. Iyang gisaad nga kini mahuman pina-agi sa espesyal nga giya nga mao ang magsulti kanila sa kuwang sa mensahe. Kini nagpasabot nga ang iyang mensahe kumpleto na ug ang iyang saad ato na konsederar nga natuman na. Kung ang saad kay natuman na dili na kini ma-aplay o mabuhat o magmit kanato. Busa ang pangutana kung wala madawat o nadawat kining saad sa paggiya karon kay may kalabutan kana siya sa pangutana nga kung ang mesahe sa Diyos kumpleto o dili kumpleto. Kung ang mensahe kumpleto na natuman na ang gi-saad ug wala na kini. Kung magsulti kita nga ang saad mahimo pa-gihapon nato, kana napasabot pud nga ang ikaduha nga mensahe kay dili pa kumpleto. Dili siya pwede mahitabo kining duha kay gisulti naman ni Jesus ang katungdanan o gamit sa giya sa Epirito – aron makumpleto ang nasugdan ni Jesus. Ato na nakita ang mga ebidensya mga pinili nga tawhana mga nagiyahan sa Balaang Espirito sa Bag-ong Kasabotan nagtuo nga ang mensahe kay nakumpleto nah sa ilang panahon. Unsaon man nato pagsulti nga ang mensahe dili kumpleto karon nga kita nahibalo nga ang mensahe kumpleto nah daan ngadto sa kapanahonan sa mga gisa-aran ni Jesus? Kung ang gi-saad ni Jesus nabuhatan nah og katumanan busa kini dili na magamit nganhi kanato nga buhi pa hangtod karon!

Ang pag-akon sa giya ug naka dawat sa giya kay duha ka lahi nga panghitabo. Aron ato kini masabtan sa sayon nga paagi ato basihan kini sayon nga panghitabo. Kabalo kita nga kadaghanan sa atong na-andan nga buhaton labaw nasa mga reheliyoso kaayo nga mga tawo mao ang pagpangayo sa Diyos sa giya sa Epirito sa atong pag-tuon sa Biblia o bible study. Pina-agi sa usa ka sinsero nga pag-ampo ang katawhan nangayo sa Ginoo sa giya sa kamatuoran, dayun pagkahuman sa pagtuon, ang mga ni-apil dili lang sinsero nga nagtuo sa resulta ug nasabtan sa ilang gibuhat sa ilang oras sa pagtuon kay maatuod jud sila nga mituo kay sa ilang pagtuon ang Balaang Espirito naggiya sa ilang mga huna-huna. Apan, unsaon man nato masigurado nga ang giya sa Espirito kay nihitabu ba jud? Unsaon man nato pagkahibalo? Adunay bay makapamatuod kung kini nga giya kay nahitabo ba jud?

Huna-hunaa ang mga butang nga atong nabantayan. Kung atong susihon ang ilang nasabtan sa katapusan sa ilang pagtuon karon, ug dayun atong ikompara sa nasabtan pud sa ubang grupo nga nagtuon pud sa samang paagi, nangayo sa giya sa Diyos, adona ba kitay makita nga sama nga pagtulon-an sa duha ka grupo nga nagtuon nga mohatud kanila sa pagkahi-usa sa pagtuo? Wala, wala jud makita! Sa pagkatinuod, among gusto nga itudlo sa kini nga pagtuon, kadahanan sa grupo nga nagtuo ug nagtudlo og lain nga butang, bisan daghan ang NI-ANGKON nga ang ilang pagtulon-an naggikan jud direkta sa Diyos pina-agi sa Balaang Espirito! Kini nga pagtan-aw nagpamatuod nga adunay dili sakto! Kung tanang grupo nagampo ug nagangkon nga sila nagiyahan sa Balaang Espirito ug samatuod gigiyahan sa sama nga Espirito nga naggiya sa matuod nga mga Kristiyano, dili ba nga ang tanan grupo karon nakadawat sa sama nga pag-giya sa Espirito, bisan pa lahi nga nasud o lahi nga pinolungan? Dugang pa niini, dili ba ang kamtuoran nga ilang nadawat karon kay PIRMI pariha sa tinuod nga gipakita sa Espirito sama ngadto sa panahon sa orihinal nga desipolo o tinun-an? Kung ang pagiya kay nahitabo gihapon hangtod karon ug ang SAMA NGA ESPIRITO, ug magpakita sa SAMA NGA MENSAHI, busa tanan nga grupo karon makadawat sa pariha nga mensahe, ug ang tanan nga grupo karon maka dawat sa sama nga mensahe nga nadawat sa mga orihinal nga Kristiyano.

Unsaon man nato pag-ila kung ang usa ka grupo sa katawhan nagangkon nga sila matuod nga Kristiyano karon kay matuod jud nga Kristiyano? Kung ang mensahe para sa karon nga panahon kay pariha ra sa mensahe nga nadawat sa orihinal nga Kristiyano, ug kung kato nga mensahe nasulod o nasulat sa Biblia, busa ang atong buhaton kay paminawon ang gipang-angkon sa katawhan karon ug ikupara sa mga pagtulon-an nga atong makita sa Biblia. Kung ang ilang pagtulon-an uyon kaayo sa sa pagtulon-an sa Biblia busa ang ilang pagtulon-an kay ang matuod nga pagtulon-an sa mga Kristiyano ug sila ang MATUOD NGA KRISTIYANO. Apan kung ang ilang pagtulon-an ug mga gipangbuhat dili-uyon ug dili jud pariha sa nasulat busa dili jud sila mahimo nga tinuod! Kung imong paminawon karon mura naka og gihukman nga sayup, sa wala paka mahukmi. Apan pwede ba nga ang usa katawo MO-ANGKON nga usa siya ka Kristiyano, ug dili magsunod sa pagtulon-an ni Kristo? Adona pa bay ikaduha nga lain nga pagtulon-an nga gihatag si Kristo? Ang mga pasidaan nga atong gipangton-an napakita nga walay ika-duha nga sugo. Busa, ang mga pasidaan mahitungod sa pagsunod sa mga lain nga pagtulon-an nga lahi sa gipakita ni Jesus ug ang iyang mga Apostoles atong maggamit sa husto ug sama sa paagi sa mga orihinal nga magtutuo!

Tan-awa ang tanan nga kalisud nga atong ma-atubang, ug labi nasa tanang makalibog nga pagtulon-an nga nagpalibot kanato, kita kinahanglan magsunod sa ehemplo sa katawhan nga gi-hisgutan sa Buhat 17:10-12. Palihug sa paggahin sa oras sa pagbasa niini usah ka mopadayun. Kining mga tawhana kay usa ka maayo nga ehemplo sa mga husto nga kinaiya nga dapat ana-a sa matag-usa kanato mahitungod sa “relihiyon”. Kato nga mga tawhana wala jud nagdawat sa bisan-unsa nga gipangsulti sa uban nga wala nila gisusi og pag-ayo sa unsay gipangsulti sa kining mga magtutudlo, kung kini tinuod ba jud. Kita dapat ingon niini karon...kay... kini ADONAY kalainan sa atong gituohan ug gipangbuhat!

Kita karon natapus na sa atong Leksyon 2 ug hinaot nga imong makita nga ang Biblia dili sama sa mga ordinaryo nga libro. Kini adonay espesyal nga kagikanan ug patas nga espesyal nga katuyoan sa atong kinabuhi. Sulod niini gihatag kanato ang tubag sa pangutana sa problema sa kinabuhi, apan kinahanglan nato hinumduman nga gikan kini sa Diyos ug tungod niana kita kinahanlan mag-amping sa paggamit sa Bibilia. Gamita kini sa husto nga paagi, ang Biblia mao ang maghatud kanimo ngadto sa hingpit ug malipayon nga relasyon sa Diyos. Apan, kung gamiton kini sa sayup nga paagi, kini mahimo nga hinungdan sa kalibog ug kamatayun!

Mga Footnote

1 "Ang Basahon sa Mateo, kapitulo 28, bersikulo 18." Ang mga paghisgot sa Biblia adunay tulo nga bahin: ang ngalan sa libro, numero sa kapitulo, ug numero sa bersikulo. Makita nimo ang lista sa mga libro sa talaan sa mga sulud sa bisan unsang Biblia o nakalista sa usa ka app sa Biblia o website. Kini nga mga ngalan kanunay gipamubu sa tulo o upat nga mga letra. Ang mga numero sa kapitulo kasagaran gilista sa dagko ug baga nga pagkasulat sa tibuuk nga mga libro sa Biblia. Alang sa mubu nga mga libro nga adunay usa ra ka kapitulo, usahay ang numero sa kapitulo wala na. Sa katapusan, ang numero sa bersikulo (o pipila ka bersikulo) moabut human sa kolon (:). Kasagaran kini gisulat ingon gagmay nga mga numero sa teksto sa parapo, apan ang pila ka Biblia nag-print sa matag bersikulo sa bag-ong linya. Alang sa taas nga mga pakisayran, mga koma (,) ug mga bagis (-) magbulag sa mga bersikulo ug mga semi-kolon (;) magkalain nga mga kapitulo. Ang mga numero sa kapitulo ug bersikulo wala gilakip sa orihinal nga Biblia, gidugang sila sa ulahi aron matabangan ang mga tawo nga makit-an ang mga bersikulo sa dali nga paagi.

2 Sa sulod sa Biblia, dili nimo mabasa ang pulong nga "Biblia". Hinuon, ang orihinal nga pagtawag niini mao ang "kasulatan". Ang pulong nga "Biblia" usa ka titulo nga gipangalan sa Mensahe sa Diyos sukad pa kaniadto.

3 Kasagaran sa mga hubad sa Biblia naggamit sa pulong nga "pagkamatarung", pero kon basahon nimo kini sa Greigo, kini nagkahulogan sa pulong nga “Hustisya”. Busa huna-hunaa ang "hustisya" kung ikaw makabasa sa pulong nga "pagkamatarung".

4 Ang magsusulat sa libro sa Hebreo usa ka Kristohanon nga lagmit naggikan sa usa ka Hudiyo. Kung nagsulti siya dinhi sa mga "katigulangan" gipasabut niya ang mga karaang Judio nga nabuhi sa panahon sa Daang Tugon.

5 Ang timeline usa ka linya nga nagpakita sa paglabay sa kapanahonan. Ang sinugdanan nagsugod sa wala padulong sa tuo. Pwede ta magbutang pa ug mga marka nga pasabot sa mga nahitabo ana nga panahona. Kon makita nimo tanang panghitabo sa usa ka linya mas dali siya masabtan. Ang atong timeline nagsugod pagkatawo ni Jesus, mga 4-6 BC, ug natapos sa 100 AD.

6 Alang sa dugang nga kasayuran sa pag-abut sa Balaang Espiritu, mahimo usab nimo nga basahon ang Juan 14: 25-26.

7 Ang Greigo nga mga pulong diri kay "εν τη αληθεια παση". Kini nga hugpong nga pulong literal nga gihubad "sa matag kamatuoran".

8 Pagsulat ni Juan niini, dako kaayo ni siya nga possibilidad nga siya nalang ang nahibilin sa 12 ka Apostoles ni Jesu-Kristo.