Palihug basaha ang materyal sa leksyon sa ubos ug tubaga ang mga pangutana alang sa leksyon. Ayaw kalimti nga ilakip ang imong impormasyon sa pagkontak aron among marepaso ang imong mga tubag ug matubag ang imong mga komento o pangutana. Kon makahimo ka og labing menos 60%, makapadayon ka sa sunod nga leksyon. Kung dili, palihug ribyuha ang materyal ug sulayi pag-usab. Kinahanglan nimo nga mag-average labing menos 70% aron makapasar sa kurso. Makontak ka namo pinaagi sa email sulod sa pipila ka adlaw sa pagkadawat sa imong mga tubag.

Adto sa mga pagutana
(Use the English Version)

Jesus: Ang Tawo sa Biblia

Leksyon 7

Jesus: Ang Diyos Nga Nahimong Tawo

Sa atong pagtuon, nakita nato nga si Jesus usa ka gamhanan nga Diyos nga nahimo sa tanan. Atong nakat-onan nga bisan gipanganak siya isip tawo sa Bethlehem, dugay na siyang buhi sa wala pa kining panahona ug, sa kamatuoran, buhi na siya sa wala pa ang pagbuhat sa kalibutan! Adunay mga impormasyon nga tinuod – kamatuoran nga dili malimod! Si Jesus gipanganak isip usa ka tawo ug namatay siya mga 30 kapin ka tuig ang nilabay! Gipatay siya sa krus. Ang usa sa labing mahagiton nga pangutana sa mga tawo karon kay, “Kung Diyos gayud si Jesus, apan ngano man namatay siya? Dili mapatay ang Diyos. Kung si Jesus napatay busa buot pasabot ana nga dili siya Diyos.” Busa, unsay masulti nato mahitungod niini? Ang kamatuoran ba nga si Jesus namatay nisumpaki sa mga impormasyon nga nakita nato sa mga niaging leksyon? Si Jesus ba usa ka regular nga tawo? Kini ang tawhanon nga bahin ni Jesus—o hinoon ang dili pagsinabtanay bahin sa iyang tawhanong bahin—nga morag hinungdan sa daghang pagkalibog sa relihiyon karon. Ang leksyon karon nagtan-aw pag-ayo sa kini nga "tawhanon" nga atong nakita ni Jesus.

ANG KASAYSAYAN SA KALIBUTAN

Timeline

Ang Inkarnasyon Ni Jesus

Atong nakita nga si Jesus anaa na kaniadto sa wala pa siya gipanganak kang Maria sa Bethlehem. Tungod kay ang iyang pagka-tawo nagsugod sa katong lugara ug panahona, busa ang atong pagtuon dapat pud magsugod didto. Ang pagkapanganak kay importante nga adlaw sa mga tawo, nagmarka kini sa sinungdanan sa atong pagkatawo. Sa atong nahibaloan sa atong mga niaging mga klase, dili kini ang kaso ni Jesus. Anaa na siya daan sa wala pa siya gipanganak sa kalibutan. Tungod sa espesyal nga kahimtang ni Jesus, giisip sa daghang magtutudlo sa Biblia nga dili husto ug dili tukma nga nagtumong sa kasinatian ni Jesus sa Betlehem nga usa ka "pagkahimugso". Apan, imo makita ang pulong nga INKARNASYON nga gigmait kadaghanan sa mga libro ug mga komentaryo. Dili kini komon nga pulong nga matag adlaw nga gigamit sa pakighinabi. Unsay buot pasabot niini nga pulong? Dili kini pangalan sa usa ka gatas! Basin mas nakaila kita sa pulong nga REINCARNATION. Kadaghanan sa mga tawo kay mas nakaila niini nga pulong. Nagpasabot kini sa ideya diin ang tawo ipanganak, mabuhi, mamatay ug mabuhi na pud og balik. Ang pulong nga INKARNASYON nagikan sa Latin nga nagpasabot nga “mahimong unod”. Kung hunahunaon nimo kini sa makadiyot, mahimo nimong masabtan kung nganong ang mga magtutudlo sa Biblia ganahan niini nga pulong sa pagsulay sa paghulagway kung unsa ang nahitabo kang Jesus. Atong tan-awon kung giunsa ang kini nga pulong magamit sa atong panaghisgot karon.

Sa atong niaging mga leksyon, atong gitan-aw ang Juan 1:14. Ato tan-awon pag-ayo ang relasyon niini sa “INKARNASYON”.

“Ang Pulong nagpakatawo ug nakig-uban kanato. Nakita namo ang iyang kadungganan ingon nga bugtong Anak sa Amahan. Maluloy-on gayod siya ug pulos kamatuoran ang iyang gipanulti.”

Ang bersikulo nagsulti kanato nga ang Pulong nahimong tawo ug mipuyo siya kauban nato. Diin kita gipaila-ila sa ideya nga gi-ila og inkarnasyon. Sa Betlehem, wala pa malungtad si Jesus. Siya "nahimong unod". Unsay buot pasabot niini? Ibutang nato, nga sa saktong panahon, ang atong Magbubuhat ninaog ug nagpakatawo! Ang Juan 1:14 na tingali ang pinaka detalyado nga bersikulo nga naghisgut mahitungod niining panghitabo.

Gikan sa Juan 1:14 atong nakat-unan ang upat ka kamatuoran mahitungod sa inkarnasyon.

1. KINSA ang “nagpakatawo”?: Ang PULONG nga walay katapusan→ Hesu Kristo
2. UNSAY nahitabo?: nahimo siyang tawo→ nagpakatawo siya
3. ASA man kini nahitabo?: nipuyo kauban nato→ nipuyo siya sa kalibutan
4. Unsay PAMATUOD?: “Among nakita ang iyang himaya”→kini mao ang kamaturan!

Ang Iyang Pag-Anhi DILI AKSIDENTE

Sa dili pa kita mopadayon, tingali dapat nato imbestigahan kung NGANONG nikanaog si Jesus ug nagpakatawo. Kini talagsaon kaayo nga ang Diyos, nga anaa na sa wala pa ang sinugdanan ug ang naghimo sa tanan, ug sa katapusan siya namatay sa krus sa Jerusalem! Marug ang iyang pag-anhi diri kay dili usa ka aksidente! Tingali dili usab aksidente ang iyang pagpakatawo. Basaha pag-ayo ang mga mosunod nga mga bersikulo.

Palihug sa pagbasa sa Mateo 26:51-53. Makatingalahan kaayo kini nga bersikulo noh? Hunahunaa nga gipunit ni Jesus ang dunggan sa lalaki gikan sa yuta ug iya kining “gipapilit” balik sa lugar niini! Makalingaw kaayo kini nga panghitabo apan dili kini ang punto nga atong dapat huna-hunaon. Hinuon, tan-awa kung unsay gisulti ni Jesus. Naghisgot siya nga adunay katuyuan ang iyang pag-anhi ug dedekado siya sa pagtuman sa iyang katuyuan, bisan pa kung kini nagpasabut sa dili makiangayon nga kamatayon! Aduna unta siya'y mabuhat para masiguro ang iyang pag-ikyas gikan sa mga opisyal nga nagdakop kaniya, pero nipili siya nga dili kini buhaton.

Wala gisekreto ni Jesus ang kamatuoran mahitungod sa katuyuan niya ngari sa kalibutan. Ang usa sa lugar nga makita kini kay mabasa sa Lucas 19:10. Palihug sa pagbasa ug tan-awa kung unsa ang iyang gisulti mahitunog sa iyang kaugalingon ug ang iyang katuyuan nga dapat matuman.

Dugang pa niana, palihug sa pagbasa ang Juan 12:44-50. Atong makita diri ang nagstorya si Jesus mahitugod sa iyang kaugalingon. Mura kini ug sobra ka emosyonal nga sitwasyon tungod kay nagsinggit si Jesus. Bantayi kung giunsa ni Jesus pagsulti mahitungod sa iyang kaugalingon nga pinadala siya. Kung atong tan-awon ang bersikulo 49 atong madiskrubrehan nga ang AMAHAN ang nagpadala kang Jesus. Mao nga, gawas sa kamatuoran nga GIPILI ni Jesus nga muanhi, ato pud nadiskrubrehan nga GIPADALA siya.

Lain nga importante nga bersikulo nga dapat nato tan-awongpagbalik kay Galacia 4:4-5. Banatayi kung giunsa pagsulti nga dili lang kay gipadala sa Diyos ang anak sa kalibutan, pero aduna pud sila'y gikonsidera nga panahon. Giingon nga "sa sakto nga panahon” gipadala sa Diyos iyang anak. Wala lang kini nagpasabot sa katuyuan, pero usa pud kini ka PLANO!

Usa sa pinakaimportante nga bersikulo kay ang Buhat 2:23. Ang mga panghitabo niini nga bersikulo kay interisado kaayo. (Palihug sa pagbasa ang tibuok kapitulo 2 sa Buhat.) Si Apostol Pedro nagsugilon sa mensahe niini ug ang bersikulo 23 kay gikan niini nga mensahe. Kinahanglan nato hinumdoman nga kadaghanan mga tawo ang nagsinggit ngadto kang Poncio Pilato nga ilansang si Jesus ngadto sa krus. Kining mga tawhana kompiyansa ra kaayo. Nagtuo sila nga sa ilang pagpangayo sa kamatayon ni Jesus kay nagbuhat silag maayo nga butang ngadto sa Diyos tungod kay nagtuo sila nga peke si Jesus. Tungod sa gisulti ni Pedro gibati og kaguol ang katawhan. Giingnan niya sila nga gigamit sila sa Diyos para matuman ang iyang PLANO, nga ilang gibuhat sa wala pa sila natawo.

Usa sa pinaka importante nga bersikulo kay mabasa sa Filipos 2:6-8. Gitan-aw na nato kini nga bersikulo sa atong nangaging mga pagtuon. Kini nga bersikulo dili lang nagpakita sa pagpili o desisyon ni Jesus nga muanhi, pero iyang gipili nga muanhi sa lain nga porma pina-agi sa iyang pagkatawo. Ang pagpasabut niini dili lisud sabton. Nagsugod si Jesus sa iyang pagkatawo sa porma nga gihulagway nga “patas sa Diyos”. Apan, sa pagdesisyon niya nga muanhi sa kalibutan, iyang “gihaw-asan iyang kaugalingon” ug ang resulta kay iyang gikuha ang porma sa tawo ug nahimong “patas sa tawo”. Atong hisgutan kini nga bersikulo sa mas lalum nga detalye sa umaabot nga leksyon apan sa karon palihug timan-i nga kining tanan nahitabo tungod kay GIPLILI ni Jesus nga kini mahitabo.

Kung imong tan-awon ang gipakita niining mga bersikulo, dapat klaro ug nasabatan nato nga ang pag-anhi ni Jesus sa kalibutan isip usa ka tawo kay dili aksidente!

Mga ebidensya gawas sa Biblia NGA nagpamatuod sa KINABUHI ni Jesus

Usa sa mga problema nga atong gika-atubang karon kay adunay mga tawo ang dili mutuo nga adunay tawo nga gipangalan og Jesus nga buhi. Ingon sila makabasa lang kita mahitungod niini sulod sa Biblia lamang ug usa lang siya ka tinumotumo. Apan, dili kana tinuod. Ang pagpamatuod sa kinabuhi ni Jesus kay usa ka tinuod nga kasaysayan ug gisuportahan sa pipila ka mga ebedisya gawas sa Biblia! Ang mga historian o magsasaysay nga nagpuyo sa unang siglo nagpamutod sa kinabuhi ni Jesus.

Usa sa pinaka maayo nga tigsulat sa unang siglo kay usa ka Judio sa pangalan nga Flavius Josephus. Gipanganak siya sulod sa 37 AD ug nahimong Pariseo sa edad nga 19. Iyang gikuha ang pangalan nga Flavius isip pasidungog kang Flavian Josephus. Pag 26 anyos niya, mibisita siya sa Roma ug nakadayeg kaayo nga gigugol niya ang nahabilin sa iyang kinabuhi nga naningkamot sa paghimo sa labing maayo nga relasyon tali sa mga Judio ug mga Romano. Sa 66 AD, siya ang komandante sa mga Judio nga pwersa sa Galilea. Sa ulahi, human sa iyang pagdakup sa usa ka gubat sa mga Romano batok sa mga Judio, gipadala siya sa Roma. Siya labi nga gitahud pag-ayo sa mga Romano nga kauban niya si Tito sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 70 AD. Sa ulahing bahin sa iyang kinabuhi, nagpuyo usab siya sa palasyo sa Emperador sa Roma, diin gitugtan siya nga makasulod sa tanang mga librarya sa Imperyo sa Roma. Si Josephus, dili usa ka Kristiyano, apan nagsulat siya bahin kang Jesus Kristo:

"Ingon ani nga panahon si Jesus, usa ka maalamon nga tawo, kon kini subay sa balaod sa pagtawag kaniya nga usa ka tawo, tungod kay tigbuhat siya ug mga katingalanghang mga buhat, usa ka magtutudlo sa ingon nga mga lalaki nga nakadawat sa kamatuoran uban ang pagkalipay. Gihatud niya ngadto kaniya ang kadaghanan sa mga Judio, ug ang kadaghan sa mga Hentil. Siya mao ang Kristo, ug sa diha nga si Pilato, sa sugyot sa mga pamunoan nga mga tawo sa taliwala kanato, naghukum kaniya ngadto sa krus, kadtong nahigugma kaniya sa sinugdan wala mobiya kaniya; kay siya nagpakita usab kanila nga buhi sa ikatulo ka adlaw; ingon nga gitagna sa mga propeta sa Diyos kini ug napulo ka libong ubang mga katingalahang butang bahin kaniya. Ug ang tribo sa mga Kristiyanhon nga gingalan niini alang kaniya dili mawala niining adlawa." 1

Cornelius Tacitus, nagsulat niini sa tuig nga 100 AD, usa ka historian sa, Gobernador sa Asia, ug umagad nga lalaki ni Julius Agricola nga gobernador sa Britannia gikan 80-84 AD. Si Tacitus dili ganahan sa mga Kristohanon. Kini nga kamatuuran, bisan pa, naghimo sa iyang pagpamatuod nga labi ka lig-on! Sa paghisgot niya sa kinabuhi ni Nero, ug ang akusasyon nga gisunog ni Nero ang Roma ug gipasanginlan nga gibuhat kini sa mga Kristiyano sumala sa gisulat ni Tacitus:

"Bisan pa ang tanan nga panabang sa tawo ni kalingkawasan sa Emperor, ni ang tanan nga mga pagtubos nga gipresentar sa mga Diyos nga gihimo aron mawala ang pagkamadauton nga iyang gibutang sa pag-mando sa lungsod nga sunogon. Busa, aron mapugngan, kini nga kasagaran nga tsismis, gi-akusahan ni Nero ang uban nga akusahan, ug gisakit ang labi nga silot sa mga tawo, nga nasuko sa ilang mga krimen, ug naila sa ngalan sa mga Kristiyano. Gikuha ang ilang denominasyon gikan kang Kristus, nga sa paghari ni Tiberius gipatay ingon usa ka kriminal ni procurator nga si Poncio Pilato." 2

Ang katingbanan sa pamatuod ni Tacitus, nga wala maliban sa kasaysayan, nag-ingon nga si Kristo ang magtutukod sa mga Kristohanon, ug nga gipatay siya ni Poncio Pilato. Kini miuyon kaayo sa atong nakita sa gisulat sa Biblia.

Ang kamatuoran nga nakakita kita'g testimonya sa sekular nga kasaysayan nagpamatuod sa kaimportante sa kinabuhi ni Jesus Kristo. Imposible para sa usa katawo nga musulti nga dili tinuod nga tawo si Jesus Kristo. Nakita siya ug ang iyang mga binuhatan nga natala sa mga istoryador nga dili iyang mga tinun-an. Si Jesus Kristo usa ka tawo sa kasaysayan.

Kung atong ibutang kini nga kamatuoran sa atong nagkadako nga kahibalo bahin kang Jesus, bisan unsa ang mga kalisud sa pagsabut kung giunsa nga ang Diyos nahimong tawo, dili ikalimud ang KAMATUORAN sa kasaysayan nga ang TAWO, nga si Jesus Kristo, natawo ug kining tawhana kay mao ang samang Jesus nga naghimo sa kalibutan ug tanan nga sulod niini! Usa kana ka katingalahan nga panghitabo kung atong huna-hunaon. Dili ba?

Unsa Katawo Si Jesus?

Karon mupadayon na kita sa mas dako nga pangutana. “Unsa KATAWO si Jesus?” Unsa ka pareha siya kanato? Ang unang upat ka mga libro sa Bag-ong Kasabotan kay puno sa mga ebidensya, kung atong itingob ug butang, mopakita kini sa litrato sa tawo nga bahin ni Jesus. Para matabangan mo sa pagtan-aw niini nga butang sa inyong kaugalingon, aduna kami gihatag ug gi-andam nga worksheet. Palihug hunong diri ug tun-i pag-ayo ang lista sa mga bersikulo ug ato kini hisgutan og dungan.

Stop

PALIHUG UG HUNONG diri, UG BUHATA imong BULUHATONON PARA SA KINI NGA LEKSYON. Inig human nimo patuon sa mga lista sa basahon pwede na mopadayun.

Ang unang bersikulo sa atong worksheet kay Mateo 1:1. Sa pagkatinoud, ang ebidensya kay ang tibuok nga unang kapitulo sa libro. Dinhi dali natong makita nga kini nga materyal magamit kang Jesus tungod kay gipaila ingon usa ka talaan sa kagikanan ni Jesu-Kristo. Unsa ang atong makat-unan niini? Kini usa ka lista sa mga pisikal nga katigulangan ni Jesus. Ang nag-unang butang nga atong nahibal-an gikan niini mao nga ang pisikal nga bahin ni Jesus wala maglungtad sama sa dagat, o mga bukid sa Paglalang. Pareha sa sitwasyon nimo ug nako, nag gikan si Jesus ni Maria nga niresulta sa sangputanan sa mga kaliwatan sa pagpanganak. Apan, ang kamatuoran nga gusto namo bantayan ngari kay si Jesus, pareha sa mga tawo, adunay mga paryente!

Pareha niini nakita nato sa Galacia 4:4. Unsay gitudlo niining bersikulo mahitungod ni Jesus? Niingon kini nga si Jesus gipanganak sa usa ka babaye pareha sa laing mga tawo. Hinumdomi nga wala milungtad si Jesus gikan sa hangin. Naa siya sa sabakan sa iyang inahan sa siyam ka bulan pareha nato. Ug miabot siya ngari sa kalibutan pareha pud nato.

Sa pagtan-aw sa Lucas 2:40 and 52, atong nadiskubrehan nga dili milagrosong nidako si Jesus. Aduna siya'y pagkabata ug pagkaulitawo pareha nimo ug nako. Sa makatuoran, ang Biblia nagtudlo kanato nga mga 30 anyos si Jesus sa pagsugod niya sa trabaho para sa Diyos. (Palihug tan-aw sa Lucas 3:23.)

Sa Marcos 6:3, makakita kita'g daghang mga interesado nga mga kamatuoran mahitungod ni Jesus. Usa sa mga butang nga atong makita kay nakat-on si Jesus og trabaho. Usa siya ka karpentero. Ato pud makita nga adunay mga igsoun si Jesus. Aduna pud tay lista sa uban niyang mga igsoon.

Ang sunod bersikulo sa worksheet kay ang Juan 19:28. Diri atong makita nga nakasinati ang Diyos og pagkauhaw. Bisan dili kini importante tan-awon, kahibalo kita sa laing mga bersikulo nga si Jesus kay tawo gayud nga kailangan siya mukaon ug muinom para mabuhi.

Sa Juan 4:6 atong makita nga gikapoy si Jesus. Sa Mateo 8:24, makita nato siya nga natulog.

Sa Juan 2:15, makita nato nga naksinati siyag kasuko. Sa Mateo 4:1 makita nato si Jesus nga nakasinati ug tentasyon. Sa Hebreo 5:2 atong nakat-onan nga si Jesus nakasinati sa panahon sa kaluya.

Sa Lucas 7:34, makita nato nga adunay higayon nga dili masabtan si Jesus sa mga taw sa palibut niya. Lucas 5:16 makita nato nga nagkinahanglan pud si Jesus ug higayon nga makapag inusara. Basin tungod pud kini sa padayon nga pressure sa iyang trabaho.

Sa panahon sa kinabuhi ni Jesus nakahimo siyag relasyon sa nagkalain-lain nga tawo. Usa sa mga tawo nga nasood niya kay si Lazarus. Sa Juan 11:3 atong makita nga nakasinati si Jesus ug grabeng kaguol. Usa ka ehimplo ani kay ang pagkabalo niya nga ang iyang maayong higala kay namatay.

Ato pud nakat-onan nga nakasinati pud si Jesus og kahadlok. Marcos 14:34 natala ang kasinatian ni Jesus sa Hardin sa Gethsemane. Dinhi siya migahin sa iyang katapusang gabii nga galibog kung dapat ba niya buhaton ang iyang gustong buhaton o ang kagustuhan sa iyang Amahan. Sa iyang pag-antos ngadto, si Jesus mismo ang nag ingon nga nahadlok siya kung unsa ang mahitabo niya sa sunod nga mga adlaw. Maayo alang kanato, kay naka desisyon si Jesus nga buhaton ang gusto ipabuhat sa Diyos Amahan. Apan, kitang tanan makasabot sa iyang nasinati nga kalisud ug kahadlok.

Ang sunod nga duha ka bersikulo intirisado kaayo. Gipakita nila si Jesus nga nakasinati sa pipila ka tawhanon nga mga butang. Sa Mateo 27:46, atong makita nga nakasinati si Jesus ug panagbulag sa tawo gikan sa Diyos tungod sa sala. Kini usa ka butang nga tawhanon kaayo. Wala mabulag si Jesus sa Diyos tungod kay siya mismo nakabuhat ug sayup. Nabulag siya sa Diyos kay gikuha niya ang mga sala sa tibuok kalibutan. Apan, ang kamatuoran nagpabilin nga iyang nasinati ang pagkabulag sa tawo gikan sa Diyos!

Ang katapusan nga bersikulo sa atong worksheet kay Mateo 27:50. Kini nga bersikulo nagsulti kanato nga si Jesus namatay.

Kung atong tan-awon ang mga nalista nga bersikulo sa atong worksheet, gipakita kung unsa ka tawo si Jesus. Sa konklusyon, ang atong nakita mao ang usa ka tawo nga sama kanato. Bisan pa naina, ang pipila sa mga tawhanon nga mga kinaiya ni Jesus naghimo sa mga problema alang kanato sa diha nga kita mosulay sa paghunahuna balik sa nahibal-an bahin kang Jesus sa nangaging mga leksyon. Kung si Jesus kay usa ka Diyos unya giunsa man nga ang Diyos NAMATAY? Daghang mga tawo karon ang nagtudlo nga ang kamatayon ni Jesus ingon nga "dili ikalimod" nga pagpamatuod nga si Jesus dili Diyos. Sa dili pa kita mohimo niana nga konklusyon, kinahanglan nato nga maghimo dugang nga pasusi sa mga gisulat bahin kang Jesus. Basin aduna pay lain impormasyon nga magpatin-aw kung giunsa ni Jesus pagka Diyos ug namatay pareha sa usa ka tawo!

Mga Footnote

1 Josephus, Flavius, Antiquities of the Jews, Chapter 18, Section 3.

2 Tacitus, Cornelius, Annals; quoted in Documents of the Christian Church. Henry Bettenson, Editor. Oxford Univ. Press, New York, 1957.